قبل از شروع و کار با مواد غذایی، باید مطمئن شوید که اصول بهداشتی مواد غذایی را درک کرده اید. این به شما کمک می کند تا از ورود باکتری ها و ویروس های مضر به کسب و کار غذایی خود جلوگیری کنید و غذای ایمن تولید کنید.
همه مواد غذایی، بزرگ یا کوچک، چه از محل کسب و کار، چه در خانه یا از یک واحد سیار یا غرفه مواد غذایی، باید قوانین مربوط به مواد غذایی سالم و ایمن را رعایت کنند. در نهایت، شما باید از بی خطر بودن غذایی که مصرف یا توزیع می کنید، مطمئن باشید.
ما در این مقاله قصد داریم، توضیحاتی در مورد بهداشت و ایمنی مواد غذایی و 4راهکار برای رعایت آنها ارائه دهیم، لطفا تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
منظور از بهداشت و ایمنی مواد غذایی چیست؟
بهداشت و ایمنی مواد غذایی به مجموعه اقدامات و فعالیت‌هایی گفته می‌شود که به منظور حفظ سلامت و ایمنی مصرف‌کنندگان از خطرات احتمالی ناشی از مواد غذایی انجام می‌شود. بهداشت و ایمنی مواد غذایی شامل مراحل مختلفی است که از تولید و فرآوری، نگهداری، حمل و نقل، توزیع و نهایتاً تهیه و مصرف مواد غذایی تشکیل می‌شود.
اهمیت بهداشت و ایمنی مواد غذایی در این است که مصرف کنندگان را در برابر بیماری‌هایی که ممکن است ناشی از مواد غذایی باشد، محافظت می‌کند. برای این منظور، این مفاهیم شامل اقداماتی مانند کنترل کیفیت، آزمایش‌های مختلف، تغذیه سالم، تدابیر بهداشتی در مواقع آشپزی و غذاخوری، مدیریت اطلاعات مربوط به مواد غذایی و مراقبت‌های بهداشتی مرتبط با آنها می‌شود.
یکی از موارد تاثیر گذار در بهداشت و ایمنی مواد غذایی، استفاده از دستگاه های بسته بندی مناسب است. عموما جنس این دستگاه ها استیل ضد زنگ است و به راحتی به مواد غذایی آسیب نمیرساند.
4 راهکار برای رعایت بهداشت و ایمنی مواد غذایی
رعایت بهداشت و ایمنی مواد غذایی در خانه امری بسیار مهم است که به سلامت و بهبود کیفیت زندگی شما و خانواده‌تان کمک می‌کند. پیروی از چهار مرحله ساده در خانه – تمیز کردن، جدا کردن، پختن و خنک کردن – می تواند به محافظت از شما و عزیزانتان در برابر مسمومیت غذایی کمک کند.
شستن و تمیز کردن
1- تمیز کردن و شستن
همیشه دست ها و سطوح خود را بشویید. میکروب هایی که باعث مسمومیت غذایی می شوند می توانند در بسیاری از مکان ها زنده بمانند و در اطراف آشپزخانه شما پخش شوند. دست های خود را حداقل به مدت 20 ثانیه با صابون و آب گرم یا سرد قبل، حین و بعد از تهیه غذا و قبل از سرو غذا بشویید . همیشه بعد از دست زدن به گوشت خام، مرغ و سایر ماکیان، غذاهای دریایی، آرد یا تخم مرغ، دست ها را بشویید. ظروف، تخته های برش و میزهای خود را پس از تهیه هر ماده غذایی با آب گرم و مایع بشویید. میوه ها و سبزیجات تازه را زیر آب جاری شست و شو دهید.
نگهداری مواد غذایی به صورت جدا از یکدیگر
2- نگهداری مواد غذایی به صورت جدا
برای حفظ بهداشت و ایمنی مواد غذایی، باید آنها را در دمای مناسب نگهداری کرد. گوشت خام، مرغ، غذاهای دریایی و تخم‌مرغ می‌توانند میکروب‌ها را به غذاهای آماده منتقل کنند، مگر اینکه آنها را جدا نگه دارید. این مواد غذایی را هنگام خرید و هنگام نگهداری در یخچال از سایر مواد عذایی به صورت جدا نگهداری کنید. گوشت خام، مرغ و غذاهای دریایی را در ظروف در بسته نگهداری کنید یا آنها را محکم بپیچید تا آب آن به سایر غذاها نشت نکند.
از یک تخته یا بشقاب برای گوشت خام، مرغ و غذاهای دریایی و از یک تخته یا بشقاب جداگانه برای محصولات، نان و سایر غذاهایی که پخته نمی شوند، استفاده کنید. مرغ خام آماده طبخ است و نیازی به شستشوی اولیه ندارد. شستن این غذاها می تواند میکروب ها را به سایر غذاها، سینک و پیشخوان سرایت کند و شما را بیمار کند. اگر می خواهید مرغ را بشویید، این کار را تا حد امکان با مراقبت و رعایت بهداشت انجام دهید.
استفاده از دماسنج برای پختن غذاها به درستی
3- پخت و پز به درستی
برای جلوگیری از بروز بیماری‌های صفحه‌ای به دلیل مصرف غذاهای ناپخته یا کم‌پخت، باید غذا را به درستی پخت کرد. همچنین باید غذایی که به مدت طولانی در دمای اتاق قرار داشته است، قبل از مصرف دوباره آن‌را بپزید.
تنها راه برای تشخیص درست پختن غذا، استفاده از دماسنج مواد غذایی است.
غذاها را در دمای مناسب طبخ کنید. برای مثال:
ماهی: 145 درجه فارنهایت
گوشت گوساله ، گوشت گاو ، بره: 160 درجه فارنهایت
بوقلمون ، مرغ و اردک: 165 درجه فارنهایت
نگهداری مواد غذایی در یخچال
4- خنک شدن، غذاها را به سرعت در یخچال قرار دهید.
اگر در دمای اتاق یا در “منطقه خطر” بین 40 درجه فارنهایت و 140 درجه فارنهایت قرار گیرند، باکتری ها می توانند به سرعت تکثیر شوند.
غذای گرم یا داغ را در چند ظرف تمیز و کم عمق بسته بندی کنید و سپس در یخچال بگذارید. اشکالی ندارد که بخش‌های کوچکی از غذای داغ را در یخچال بگذارید زیرا سریع‌تر سرد می‌شوند. مواد غذایی فاسد شدنی (گوشت، غذاهای دریایی، لبنیات، میوه های خرد شده، سبزیجات و باقی مانده غذای پخته شده) را ظرف 2 ساعت در یخچال قرار دهید. اگر غذا در معرض دمای بالاتر از 32 درجه قرار گرفت آن را ظرف 1 ساعت در یخچال بگذارید. مواد غذایی منجمد را با خیال راحت در یخچال و در آب سرد ذوب کنید، یا در مایکروویو. هرگز غذا را روی پیشخوان ذوب نکنید زیرا باکتری ها در قسمت هایی از غذا که به دمای اتاق می رسند به سرعت تکثیر می شوند.
چه کسانی در خطر مسمومیت با مواد غذایی ناسالم و غیر بهداشتی هستند؟
هر کسی می‌تواند در خطر مسمومیت غذایی قرار بگیرد، اما برخی افراد به دلیل شرایط خاص، بیشتر در معرض این خطر قرار دارند. به عنوان مثال:
- کودکان، افراد مسن و افراد با سیستم ایمنی ضعیف: این افراد به دلیل داشتن سیستم ایمنی ضعیف‌تر، حساسیت بیشتری نسبت به باکتری‌ها و ویروس‌ها دارند.
- زنان باردار: زنان باردار با توجه به تغییرات هورمونی و سیستم ایمنی ضعیف‌تر، در مقابل بیماری‌های غذایی حساسیت بیشتری دارند.
- افراد با بیماری‌های مزمن: افرادی که با بیماری‌های قلبی، کلیوی، دیابت و سایر بیماری‌های مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند، در مقابل بیماری‌های غذایی حساسیت بیشتری دارند.
- افراد با سبک زندگی نامناسب: افرادی که مسائل بهداشتی خود را جدی نمی‌گیرند، خوراکی‌های فاسد و نامناسب مصرف می‌کنند و یا در شرایط نامناسبی مانند دمای بالا و رطوبت، غذاهای خود را نگهداری می‌کنند، در معرض خطر مسمومیت غذایی قرار دارند.
به هر حال، همه افراد باید در مورد بیماری‌های غذایی آگاهی داشته باشند و اقدامات مناسبی برای جلوگیری از آنها انجام دهند.
جمع بندی
برای حفظ بهداشت و کیفیت مواد غذایی، علاوه بر اقداماتی مانند نگهداری در دمای مناسب، استفاده از ظروف مناسب و بهداشت شخصی، می‌توانید از سلفون، نایلون های مخصوص نگهداری مواد غذایی و دستگاه های بسته بندی نیز استفاده کنید.
استفاده از دستگاه‌های بسته‌بندی می‌تواند به جلوگیری از آلودگی مواد غذایی کمک کند. دستگاه‌های بسته‌بندی به‌طور خاص برای حفظ تازگی و نگهداری مواد غذایی طراحی شده‌اند و با استفاده از آنها می‌توان مواد غذایی را به‌صورت محکم و بدون هوای داخلی آنها بسته‌بندی کرد.
در بسیاری از صنایع غذایی، از دستگاه‌های بسته‌بندی برای بسته‌بندی مواد غذایی برای فروش استفاده می‌شود. با استفاده از دستگاه‌های بسته‌بندی، می‌توان مواد غذایی را به‌صورت مناسب و با کیفیت بسته‌بندی کرد و در برابر آلودگی و تغییر دما و رطوبت محافظت کرد.
به طور خاص، در برخی موارد مانند بسته‌بندی مواد غذایی حساسیت‌زا، مانند محصولات لبنی، گوشت و مرغ و بسته‌بندی مواد غذایی در بسته‌های شیشه‌ای، دستگاه‌های بسته‌بندی بسیار مفید هستند.